بررسی اثر نفوذ سیاسی و شفافیت اطلاعات بر عملکرد شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

هدف پژوهش حاضر، بررسی اثر نفوذ سیاسی و شفافیت اطلاعات بر عملکرد شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، و همچنین بررسی نقش شفافیت اطلاعات در تبیین رابطه بین نفوذ سیاسی و عملکرد شرکت های مورد بررسی است. با در نظر گرفتن شرایطی 103 شرکت، در بازه زمانی 1389-1382، مورد بررسی قرار گرفت. جهت اندازه گیری نفوذ سیاسی، از درصد مالکیت دولتی (در صورتی که بیش از 20 درصد باشد)، و جهت اندازه گیری شفافیت اطلاعات، از رتبه کیفیت افشا و اطلاع رسانی مناسب سازمان بورس و اوراق بهادار تهران، استفاده شده است. عملکرد شرکت نیز، با سه معیار نسبت بازده دارایی ها، نسبت بازده حقوق صاحبان سهام و نسبت q توبین، اندازه گیری شده است. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل فرضیه های پژوهش، نشان داد بین نفوذ سیاسی و شفافیت اطلاعات، رابطه معنادار و منفی وجود دارد. بر اساس نتایج بدست آمده، نفوذ سیاسی و شفافیت اطلاعات رابطه معناداری با نسبت بازده دارایی ها و نسبت بازده حقوق صاحبان سهام، ندارند و زمانی که نسبت q توبین، به عنوان معیار اندازه گیری عملکرد در نظر گرفته می شود، بین نفوذ سیاسی و عملکرد شرکت، رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. همچنین در رابطه بین نفوذ سیاسی و نسبت q توبین، متغیر شفافیت اطلاعات، دارای نقش واسطه ای است. به عبارت دیگر، نفوذ دولت منجر به کاهش شفافیت اطلاعات می شود، و شفافیت پایین اطلاعات به نوبه خود، منجر به بهبود عملکرد شرکت (نسبت q توبین) می گردد.